c ANP
c ANP

 

 

 

 

 

 

 

 

PAX is als vredesbeweging actief in door haat en hebzucht verscheurde samenlevingen. Hoe verschillend deze conflictgebieden ook zijn, bijna altijd spelen ongelijkheid en identiteit een hoofdrol. Ongelijkheid heeft vaak betrekking op ongelijke verdeling van bezit en inkomen, van politieke invloed en culturele status, van toegang tot basisvoorzieningen. Het begrip identiteit is meer diffuus. Het gaat vaak over etniciteit, religie, sociale klasse of regionale afkomst.

Politieke entrepreneurs in conflictgebieden werpen zich vaak op als verlossers. Zij beloven de ongelijkheid aan te pakken maar misbruiken daarbij vaak identiteit als instrument voor politieke mobilisatie en voor politieke dominantie. In zijn meest extreme vorm kan dat misbruik van identiteit voor politieke macht ontsporen in grootschalig geweld en zelfs in genocide.

De tragiek is dat de wereld zich altijd overvallen voelt door geweldsuitbarstingen terwijl de aanloop naar geweld een herkenbaar patroon volgt. De eerste stap is altijd het classificeren van gemeenschappen in ‘wij’ en ‘zij’. Mensen zijn daarvoor gevoelig want wij hebben nu eenmaal behoefte om deel uit te maken van een collectieve identiteit. Problematisch wordt het als deze groepsidentiteit zich vormt en profileert in tegenstellingen. En gevaarlijk wordt het als de groep de ander als vijand, als belichaming van het kwaad ziet. De ander wordt dan weggezet als een paria die niet thuis hoort in de gemeenschap. De ander is minder en hoe minder anderen er zijn hoe beter het is. Dan scanderen mensen: ‘minder, minder, minder’.

Abram de Swaan noemt het classificeren van gemeenschappen in zijn recente boek ‘compartimenten van vernietiging.’ Want na het indelen van de samenleving in compartimenten volgt niet zelden het  de-humaniseren van mensen. Mensen worden dan getypeerd als beesten of ziekten of vergeleken met natuurrampen zoals een tsunami, een vloedstroom die geweerd moet worden. Vervolgens kan dan de organisatiefase intreden. Er worden plannen gemaakt. Politieke entrepreneurs zeggen dan: ‘Dat gaan we regelen’. En wat het vervolg daarvan kan zijn weten wij maar al te goed.

In een geordende samenleving zijn er wetten en regels die ontsporing van dit misbruik van identiteit moeten voorkomen. Wetten die de rechten van minderheden moeten garanderen en discriminatie en de-humanisering moeten voorkomen. Maar deze wetten en regels zullen falen indien ze niet keer op keer herbevestigd worden door de samenleving, in de media en het politieke debat.

Wilders appelleert aan de gevoelens van ongelijkheid die er binnen de samenleving leven. Hij misbruikt identiteit als instrument voor politieke machtsvorming. Hij compartimentaliseert de samenleving en de-humaniseert mensen.

Dat is natuurlijk moreel verwerpelijk en in strijd met de geest van de Nederlandse grondwet. Maar het is niet voldoende dat vast te stellen. De samenleving, de media en de politiek moeten keer op keer ondubbelzinnig en collectief de norm bevestigen. En die norm is dat allen die zich in Nederland bevinden in gelijke gevallen gelijk behandeld worden. Die norm schept verplichtingen. Het dwingt tot samenwerking bij het beschermen van de vrijheid voor alle identiteiten en bij het bestrijden van de ongelijkheid in de Nederlandse samenleving.

4 gedachten over “Wilders de-humaniseert

  1. Zeer juist. Ik ben er overigens van overtuigd, dat Wilders en zijn aanhang met politieke middelen bestreden moeten worden. Het is contraproductief opnieuw aan een Wilders-proces te beginnen. Ook al wordt hier een grondwettelijke norm overtreden, de rechter in Nederland toetst niet aan de grondwet maar aan de strafwet, en die procedure is totaal ongeschikt voor het voeren van politieke tegenactie. Steun aan de vele energieke en geëngageerde Marokkaanse Nederlanders en indringende vragen aan de meelopers van Wilders zijn daarom belangrijker dan de gang naar het Openbaar Ministerie.

  2. Wat minder moeilijke woorden in de tekst maakt leesbaarder. Een tekst waar ik het overigens grondig mee eens ben. Ik zag het gebeuren en alles in mij werd kwaad . Wij moeten hier als samenleving massaal op reageren onze verontwaardiging naar buiten brengen. Laten we zoeken naar alle manieren waarop dit kan en laat dit mensen weten een taak voor Pax. RTL nieuws en de Telegraaf namen het voortouw goed voorbeeld doet goed volgen hiervoor mag de aandacht met een paar dagen niet verslappen. Riet Corten .

  3. Goedemorgen,
    Deze dagelijkse gedachte kwam enkele dagen terug op mijn netvliezen.Met elke dag een moment van bezinning, werk je mee aan een betere wereld voor jezelf en voor anderen.
    Dagelijkse gedachte van 19 maart laatsleden was van een zeer vooraanstaande Vlaming:

    De individuele vrijheid van een mens stopt daar,
    waar de vrijheid van een ander in gevaar komt.
    Brice De Ruyver (ingestuurd door: Mieke Pouseele, Sint-Andries BE)

    Ik voeg er persoonlijk aan toe :
    Het zelfbeschikkingsrecht naar een Dabar-gedachte
    hoe kwetsbaar ook…
    heeft wel degelijke grenzen
    voor een leefbare samen-leving
    vandaag, morgen en elke nieuwe dag.

    Een cordon sanitair heeft in Vlaanderen een racistische partij uiteindelijk
    de mond kunnen snoeren…en klein gemaakt.
    Welke partij in Nederland staat op en doe hetzelfde met de blanke profeet die bang is van de zwarte man/vrouw…!!! De Europese verkiezingen liggen zeer dicht in het verschiet….
    Succes aan de initiatiefnemers. Jan Daem

  4. Wilders zou niet kunnen bestaan als er niet zo’n groot onbehagen bestond over de niet opgeloste problemen met de multi-culti samenleving. Het is niet het probleem met identiteit en ongelijkheid. Een samenleving bestaat daar waar mensen willen samenwerken aan een betere toekomst. Er zijn te veel mensen die zich isoleren van een betere toekomst met elkaar, omdat die niet verwoord wordt in het politiek/religieuz/ sociale leven. Mensen zijn wel kritisch op Wilders, maarte vaak niet op het eigen falen en mislukken in deze. Er zo gaan we voort op de weg van probleem naar probleem, van fout naar fout, van mislukking naar mislukking omdat er geen groot verhaal meer is in deze post-moderne samenleving. Er is geen groot nieuw perspectief voor deze samenleving waar we voor willen gaan.

Geef een reactie